(Medycyna manualna) to dziedzina medycyny zajmująca się badaniem i leczeniem funkcjonalnym (odwracalnym) schorzeń narządu ruchu. W dosłownym tłumaczeniu terapia manualna oznacza leczenie za pomocą rąk (łac. manus – ręka).
Według definicji Międzynarodowej Federacji Ortopedycznych Terapeutów Manualnych (IFOMPT) terapia manualna to „specjalistyczna dziedzina fizjoterapii przeznaczona do leczenia chorób nerwowo-mięśniowo-szkieletowych, oparta na wnioskach klinicznych i wysoce specyficznych metodach leczenia, w tym manualnych”. technik i ćwiczeń leczniczych” dostosowanych do indywidualnych potrzeb pacjenta. Terapia manualna przywraca prawidłowe wykonywanie złożonych czynności ruchowych, czynności postawy i czynności oddechowych. Często błędnie kojarzy się ją z terapią kręgosłupa i z niewyraźnymi odgłosami trzaskania w kręgosłupie – podstawy tego można znaleźć w wiedzy powszechnej. Terapia manualna natomiast to dziedzina medycyny, której skuteczność i bezpieczeństwo zostały potwierdzone badaniami. Opiera się na zasadach biomechaniki, specjalistycznej wiedzy anatomicznej i neurofizjologicznej oraz klinicznym rozumowaniu dedukcyjnym. Terapię manualną wykorzystuje się w różnych specjalnościach medycznych, m.in. w neurologii, ortopedii, rehabilitacji i reumatologii.
